Gostovanjem Dejana Ajdačića, Gorana Skrobonje i Zorana Stefanovića u Kulturnom centru Beograda 24. septembra – galerija ArtGet, obeležava se izlazak tri kapitalne knjige: „Slovenska naučna fantastika kod Srba“, „Tren srpske fantastike: 15 razgovora“ i „Odblesci slovenske fantastike“! 2021. je Godina slovenske fantastike, u okviru koje će do kraja godine biti održano par desetina kulturnih događaja iz oblasti književnosti, stripa, likovnih umetnosti, filma, pozorišta, radiofonije, filozofije, kulturologije…
Domaćin razgovora prof. dr Dejan Ajdačić osvetliće osobenosti odnosa srpskih čitalaca prema fantastici i okvire saznanja o srpskoj i slovenskoj književnoj fantastici u našoj kulturi i perspektive daljeg unapređenja u upoznavanju ove oblasti.
Pisac Goran Skrobonja će podeliti svoje utiske o piscima srpske fantastike i svom viđenju fantastike u književnom živitu.
Pisac i istraživač Zoran Stefanović će govoriti o slovenskoj fantastici u srpskim dramskim umetnostima i vizuelnoj literaturi.
Zbornik radova „Slovenska naučna fantastika kod Srba“ (2021) ukazuje na uticaje o slovenskoj naučnoj fantastici u srpskoj kulturi. Ovo je tematski i metodološki prvo izdanje svoje vrste u Srednjoj i Istočnoj Evropi, i predstavljaće koristan doprinos i za druge slovenske zemlje.
U Zborniku Aleksandra Korda Petrović piše o delima Karela Čapeka u srpskoj kulturi; Irina Antanasijević o fantastici ruske emigracije u Kraljevini SHS; Ljiljana Pešikan Ljuštanović o romanu Nikolaja Nosova; Miodrag Milovanović o prevodima slovenske naučne fantastike u periodici; Dejan Ajdačić o prevodima naučne fantastike u knjigama; Nenad Đ. Blagojević o fantastici Viktora Pelevina.
Zoran Stefanović je dao priloge o slovenskoj naučnoj fantastici u srpskom stripu, pozorištu i radiofoniji, kao i analizu slovenske dimenzije „Enciklopedije naučne fantastike“ Zorana Živkovića. Zbornik sadrži bibliografiju prevoda slovenske naučne fantastike koju su uradili Boban Knežević i Miodrag Milovanović.
Tri prevedena teksta, čiji su autori strani autoriteti Elena Kovtun, Jevgenije Škurov i Bogdan Troha, predlažu značajna dela ruske, ukrajinske i poljske naučne fantastike koje bi valjalo prevesti na srpski jezik.
Posle naučne fantastike, redakcija najavljuje rad na sličnim zbornicama posvećenim drugim vrstama fantastike, ali i uticajima drugih kultura na srpsku.
Tren srpske fantastike: 15 razgovora (2021) je knjiga koja obuhvata razgovore vođene sa srpskim piscima fantastike tokom proleća 2019. godine u Univerzitetskoj biblioteci u Beogradu u ciklusu „Slovenska i srpska književna fantastika“.
Pisci su sa izabranim sagovornicima razgovarali o svojim očaranostima nepoznatim i čudesnim, o knjigama, filmovima i stripovima koje su voleli, o počecima bavljenja književnošću, nastanku i ulozi društva „Lazar Komarčić“, o svom viđenju fantastike, i njenog mesta u književnom procesu i dr.
Razgovarali su Zoran Živković sa Marijanom Jelisavčić, Slaven Radovanović sa Zoranom Stefanovićem, Sava Damjanov sa Vasilijem Milnovićem, Boban Knežević sa Miodragom Milovanovićem, Mileta Prodanović sa Jasminom Vrbavac, Ivan Srdanović sa Dejanom Ajdačićem, Ilija Bakić sa Bojanom Jovićem, Goran Skrobonja sa Ljiljanom Pešikan Ljuštanović, Aleksandar Gatalica sa Aleksandrom Jerkovomm, Mina Todorović sa Tijanom Tropin, Mirjana Novaković sa Ljiljanom Pešikan Ljuštanović, Dejan Atanacković sa Anom Stišović Milovanović, Oto Oltvanji sa Vasom Pavkovićem, Aleksandar Novaković sa Tamarom Lujak, Adrijan Sarajlija sa Zoranom Stefanovićem.
Kao suizdavački poduhvat Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković“ i izdavačke kuće Alma objavljena je knjiga eseja “Odblesci slovenske fantastike” profesora slavistike dr Dejana Ajdačića.
Autor brojnih studija o mitologiji i demonologiji u književnoj fantastici, ali i o naučnoj fantastici i futurofantastici, Dejan Ajdačić u svojoj novoj knjizi eseja predstavlja neke od najznačajnijih pisaca i književnih ostvarenja slovenske fantastike 20. i 21. veka.
Radovi zastupljeni u knjizi inspirisani su ciklusom predavanja „Slovenska i srpska književna fantastika“ kojeg je Ajdačić organizovao tokom 2019. godine u Univerzitetskoj biblioteci „Svetozar Marković“. Knjiga donosi sedamnaest tekstova u kojima se autor osvrće na dela Stanislava Vinavera, Voladimira Viničenka, Stanislava Lema, braće Strugacki, Marine Sokoljan, Mihajla Ajvaza, Aleksandra Prokopijeva, Sergeja Lukjanenka, Jaceka Dukaja, Oleksandra Irvaneca, Vasilja Koželjanka…
„Polovina studija posvećena je romanima pojedinih čeških, bugarskih, poljskih, ruskih, makedonskih i ukrajinskih pisaca“, otkriva Dejan Ajdačić. „Većina izabranih knjiga nije prevedena na srpski jezik, pa čitaoci posredno mogu da ih upoznaju, kao i izdavači koji biraju naslove za buduće prevode, jer su samo dve knjige već prevedene“.
Govoreći o pristupu obradi odabranih književnih dela Ajdačić kaže da je u svojim radovima fokus stavio na različite motive i probleme koji se javljaju u tim delima.
„Opisi knjiga i u njima predstavljenih svetova u pristupu ipak su u drugom planu. U središtu razmatranja je postavljen neki problem – osobenosti prikaza vanzemaljskih životinja, ideološka promišljanja o boljem društvu, pitanja robotizacije ili identiteta u virtuelnom svetu, putanje transhumanizma, crte kolektivnog identiteta u delima alternativne istorije i drugo. Knjigu uokviruju uvodni teorijski tekst o tipovima ironije u fantastici, i zaključni rad o motivima u fantastici“, kaže Dejan Ajdačić.
